رانندگی در فصل سرما نیازمند تدابیر و مهارت‌های خاص در هدایت خودرو است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، پیش از سفر وضعیت آب و هوای مسیر و مقصد را بررسی کنید،  با شماره‌گیری ۱۳۴ و ارتباط با وب سرویس سازمان هواشناسی از طریق تلفن همراه یا تلفن ثابت، به راحتی می‌توانید وضعیت آب و هوای فعلی، پیش بینی وضعیت آب و هوا، هشدار‌های جوی و توصیه‌های هواشناسی شهر‌های گوناگون را دریافت کنید.

*اقدامات لازم پیش از سفر

پیش از سفر در فصل سرما و سفر به نقاط سردسیر و کوهستانی، وسیله نقلیه خود را مجهز به تجهیزاتی نظیر لاستیک زمستانی با آج مناسب، زنجیرچرخ، طناب محکم حداقل ۶ متری و سیم فلزی، جعبه ابزار، لاستیک زاپاس، تلمبه باد، بیلچه، مواد خوراکی آب، لوازم یدکی ضروری شامل تسمه پروانه، مایع شیشه‌شور زمستانی، آب و ضد یخ، بست اضافه شلنگ، تیغه شیشه‌پاک‌کن، کابل‌های باتری به باتری، وسیله علامت دهنده شامل مثلث خطر شبرنگ یا چراغ خطر چشمک‌زن باتری‌دار، چراغ‌قوه، سیم و تسمه بکسل، پتوی نجات یا پتوی معمولی، کپسول اطفای حریق، کیف کمک‌های اولیه، باتری موبایل و پاوربانک با شارژ کامل، شارژر فندکی و کیسه‌خواب کنید.

مواردی مانند ترموستات خودرو، برف‌پاک‌کن‌ها، وجود مایع شیشه‌شور، حجم روغن‌های مورد استفاده در وسیله نقلیه، نشت مایع، موتور و ترمز وسیله نقلیه، کنترل باد لاستیک‌ها، چراغ‌های روشنایی، ترمز و هشداردهنده (این کار توسط دو نفر انجام گیرد، یک نفر در پشت فرمان قرار گیرد و فشار دادن پدال‌ها و زیر نظر داشتن صفحه نمایش را انجام دهد و یک نفر هم از سالم بودن چراغ‌ها در جلو و عقب خودرو اطمینان پیدا کند) بخاری و سایر سیستم‌های گرمایشی وسیله نقلیه، کارکرد بوق، کمربند ایمنی، آینه‌ها، کنترل وضعیت باتری خودرو و اتصالات آن، فیلتر هوا، فیلتر بنزین و وجود محلول ضد یخ و آب ویژه رادیاتور به اندازه توصیه شده توسط کارخانه در سیستم خنک کننده خودرو را بررسی و از عملکرد صحیح آنان اطمینان حاصل کنید.

پیش از سفر وضعیت آب و هوای مسیر و مقصد را بررسی کنید. با شماره‌گیری ۱۳۴ و ارتباط با وب سرویس سازمان هواشناسی از طریق تلفن همراه یا تلفن ثابت، به راحتی می‌توانید وضعیت آب و هوای فعلی، پیش بینی وضعیت آب و هوا، هشدار‌های جوی و توصیه‌های هواشناسی شهر‌های مختلف را دریافت کنید.

با توجه به افزایش مصرف سوخت در چنین شرایطی، پیش بینی لازم را انجام دهید و به موقع سوخت‌گیری کنید و از تمیز بودن چراغ‌ها و شیشه‌های ماشین اطمینان حاصل کنید.

قبل از ورود به مناطق برفی اقدام به بستن زنجیر چرخ کنید، زیرا در شرایط برفی این کار به سختی انجام می‌شود. چگونگی بستن زنجیرِ چرخ را پیش از آنکه ضرورت استفاده از آن پیش آید، تمرین کنید. استفاده از زنجیر چرخ در سرعت بیش از ۳۰ کیلومتر در ساعت، باعث آسیب به سیستم فنربندی، ترمز و نیز لاستیک‌ها خواهد شد.

از آنجایی که زنجیر چرخ روی آسفالت خیس، لیز خورده و از توانایی ترمز کردن خودروی شما کاسته می‌شود، پس فاصله را از خودروی جلویی حفظ کنید.

به خاطر داشته باشید در سرعت ۳۲ کیلومتر، از زمان ترمزگیری حدود ۵ متر طول می‌کشد تا اتومبیل بایستد.

این مسافت روی مسیر یخی به طرز چشمگیری افزایش یافته و با همان سرعت قبلی یعنی ۳۲ کیلومتر این فاصله به ۴۵ متر رسیده و تقریباً ۱۰ برابر بیشتر می‌شود که حتی با زنجیر چرخ این فاصله ۲۲ متر می‌شود. پس کاهش سرعت در مسیر برفی و یخ‌زده باید با حوصله و به آرامی صورت گیرد.

*اقدامات لازم هنگام سفر

در جاده‌های برف گیر، از مسیر‌های اصلی تردد کنید.

تا حد امکان از رانندگی در شب خودداری کنید.

از ورود به مسیر‌های پربرف و تمیز نشده بپرهیزید.

از رانندگی در مسیر‌های میان‌بر، خودداری کنید.

هنگام بارش، چراغ‌های وسیله نقلیه را حتی در طول روز روشن نگه دارید.

در پیچ‌ها با دقت و به آرامی گردش کنید.

در شیب‌ها و گردنه‌های پربرف و بهمن‌گیر، از بوق زدن خودداری کنید.

در مسیر‌هایی که خطر ریزش بهمن وجود دارد، از چراغ برای علامت دادن استفاده کنید.

از توقف غیرضروری در جاده‌ها بپرهیزید.

وقتی وسیله نقلیه سرعت دارد، از تغییر ناگهانی دنده سبک به دنده سنگین خودداری کنید. از فشار دادن و یا برداشتن ناگهانی پا از روی پدال گاز خودداری شود. پدال گاز را به طور متعادل نگه دارید تا از سرخوردن خودرو در این وضعیت جلوگیری کنید.

اگر با کولاک و برف روبرو هستید، با احتیاط کامل از جاده کنار بکشید و در گوشه‌ای امن توقف کنید.

چراغ خطر و چراغ داخل خودرو را روشن بگذارید.

با مرکز پاسخگویی به حوادث هلال‌احمر (۱۱۲) در تماس باشید و موقعیت خود را گزارش کنید.

هرگز از اطراف ماشین دور نشوید. خطرات زیادی همچون گم‌شدن و خطر حمله حیوانات وحشی شما را تهدید می‌کند. مراقب باشید که به خاطر بارش برف ممکن است فاصله‌ها، واقعی به نظر نرسد.

*اقدامات مورد نیاز هنگام لیز خوردن خودرو

موقع لیز خوردن خودرو پدال گاز را رها و از ترمز استفاده نکنید. هرگز ترمز را به صورت محکم فشار ندهید. ابتدا فرمان را در همان جهت سرخوردن خودرو کنترل کنید، سپس به آرامی آن را به مسیر مورد نظر خود هدایت کنید. فرمان را به سمتی که عقب وسیله نقلیه منحرف می‌شود، یعنی به سمت لغزنده بچرخانید.

هر زمان خودرو به حالت مستقیم درآمد، در جهت دلخواه خود حرکت کنید. در این حالت بهتر است از دنده ۲ استفاده کنید.

در صورتی‌که ماشین درون برف فرورفته است، کافی است ابتدا برف جلوی چرخ‌ها را برداشته و با دنده سنگین به آرامی حرکت کنید. به هیچ وجه گاز ندهید (این کار باعث عمیق‌تر شدن محل فرورفتگی چرخ‌ها می‌شود). تا جای ممکن، فرمان را صاف کنید. اندکی به جلو حرکت کنید. بعد به آرامی به عقب برگردید.

بستن زنجیر چرخ، قراردادن کارتن، کف‌پوش ماشین و شاخ و برگ درختان، قراردادن کف‌پوش و ریختن شن و ماسه جلوی چرخ و هل دادن خودرو در صورت وجود چند نفر نیز می‌تواند به شما در رهاسازی خودرو کمک کند. همچنین با کم کردن باد لاستیک‌ها که باعث افزایش سطح تماس چرخ‌ها می‌شود، شروع به حرکت کنید.

*اقدامات مورد نیاز زمان گرفتار شدن در برف

اگر در برف گرفتار شده‎اید، برای درخواست کمک با شماره ۱۱۲ تماس بگیرید و پس از تماس با مراکز امدادی تا رسیدن نیرو‌های امدادی داخل وسیله نقلیه بمانید.

برای گرم‌شدن، بدون خسته کردن خود، نرمش کنید. هر چه پوشاک و پتو در صندوق عقب دارید به داخل وسیله نقلیه بیاورید.

پارچه یا نشانه وضع اضطراری را از آنتن رادیو یا شیشه وسیله نقلیه آویزان کنید.

با استفاده از سنگ یا شاخه درختان کلمه درخواست کمک (SOS) را بزرگ روی برف بنویسید.

در شب، چراغ داخل وسیله نقلیه را برای مشاهده گروه امداد روشن کنید.

اما میان شارژ و استفاده از چراغ‌ها، گرمایش و رادیو تعادل برقرار کنید تا باتری وسیله نقلیه از کار نیفتد.

اگر چند نفر بودید به همدیگر تکیه کنید و از کت و پالتو به عنوان روانداز استفاده کنید. به نوبت بخوابید. همواره یک نفر بیدار و هوشیار باشد تا به گروه نجات علامت بدهد.

مصرف باتری تلفن همراه، سوخت خودرو، ذخیره آب و مواد خوراکی را مدیریت کنید.

اگر در روشنایی روز بارش برف بند آمد و هیچ‌گونه ارتباطی نداشتید و خبری از نیرو‌های امدادی نشد، برای درخواست کمک و دسترسی به نیرو‌های امدادی از خودرو خارج شده و از مسیر تیر‌های چراغ برق حرکت کنید.

این وضعیت زمانی وجود می‌آید که بدن دیگر قادر به حفظ حرارت و تولید گرما به مقدار نیاز نباشد و دمای مرکزی بدن به ۳۵ درجه سانتیگراد یا پایین‌تر افت کند.

قرارگرفتن در معرض سرما نه تنها باعث آسیب به بافت‌های بدن می‌شود، بلکه ممکن است باعث آسیب به اندام‌ها و اختلال در کارکرد سیستم‌های گوناگون بدن منجر شود.

اگر لباس شما مرطوب و یا شما در معرض مستقیم وزش باد باشید، آسیب‌های بیشتری به شما وارد می‌شود.

*علائم کاهش دمای بدن و یخ زدگی

علائم و نشانه‌های هیپوترمی (کاهش دمای بدن) شامل، لرزیدن (در صورت پیشرفت بیماری ممکن است لرز وجود نداشته باشد)، کاهش تعداد نبض، تنفس‌های کم‌عمق، نبود تعادل در حرکات، بیان سخنان نامفهوم همراه با شنیدن صدای برخورد دندان‌ها به یکدیگر، بی‌حسی در دست و پا، تغییر در هوشیاری و پوست سرد همراه با تغییر رنگ است.

یخ‌ زدگی شامل یخ‌زدن بافت‌هایی از بدن مثل (بینی، گوش‌ها، انگشتان دست و پاها، صورت) است که در معرض مستقیم هوای سرد قرار دارند، این وضعیت به درجه حرارت هوا، مدت‌زمان قرارگرفتن در معرض هوا، سن شخص و عوامل دیگر بستگی دارد، یخ‌زدگی درجات مختلفی دارد که درک و تشخیص آن برای عموم مردم سخت و غیرممکن است، اما مهم این است که هرکدام از درجات یخ‌زدگی مهم و تهدیدکننده حیات است.

علائم و نشانه‌ های یخ‌ زدگی، حس نداشتن در منطقه آسیب‌ دیده، تورم، تغییر رنگ پوست (قرمز برافروخته، سفید، زرد و یا آبی)، در موارد جدی پوست سیاه و همراه با تاول است که نشانه و علامتی از وجود آسیب عمیق بافتی را نشان می‌دهد.

*چگونگی برخورد با صحنه یخ زدگی یک فرد

اولین مرحله برخورد با صحنه آسیب، حفظ ایمنی خود و بیمار است. بعد از آن، فرد بیمار را در صورتی که قادر به راه رفتن باشد و در اندام تحتانی (پاها) یخ‌زدگی وجود نداشته باشد، به مکانی گرم و خشک منتقل کنید، سپس با اورژانس (۱۱۵) و امداد جمعیت هلال‌احمر (۱۱۲) تماس بگیرید.

اولویت‌های حیات (راه هوایی، تنفس، گردش خون) را بررسی کنید چنانچه بیمار غیر پاسخگو و بدون تنفس باشد یا تنفس مؤثر نداشته باشد، احیای قلبی ریوی را با اولویت فشردن قفسه سینه شروع کنید.

لباس‌های خیس و مرطوب بیمار را با رعایت احترام به حریم خصوصی او، با لباس‌های خشک جایگزین کنید.

کفش و جوراب بیمار را با احتیاط خارج کنید.

چنانچه احتمال یخ‌ زدگی مجدد می‌دهید یا زمان رسیدن به مرکز درمانی کم باشد، نیازی به خارج کردن چکمه، پوتین و جوراب نیست. برای گرم کردن بیمار از روش‌های پیچیدن در پتو و کیسه‌خواب استفاده کنید. فراموش نکنید که بدن بیمار نباید به صورت مستقیم در تماس با سطح زمین باشد. به دلیل بروز تورم و تاول، هرگونه زیورآلات را در منطقه آسیب‌دیده خارج کنید.

در یخ‌ زدگی‌ها برای پیشگیری از آسیب‌های بیشتر، در اندام‌ها و انگشتان از پانسمان خشک، استریل و تمیز استفاده کنید (بین هر انگشت پارچه تمیز یا گاز استریل قرار دهید).

هرگز ناحیه یخ‌زده را مالش ندهید، چرا که باعث آسیب بیشتر به بافت می‌شود.

تاول‌ها را سوراخ یا پاره نکنید.

در یخ‌ زدگی‌های سطحی، محل آسیب‌دیده را باید توسط حرارت بدن گرم کنید، مثل (قراردادن انگشتان دست زیر بغل و بین کشاله ران)، از هرگونه حرکت و فعالیت فرد جلوگیری کنید.

چنانچه بیمار هوشیار و قادر به خوردن است، به او نوشیدنی گرم (به جز نوشیدنی‌های حاوی کافئین و الکل) بدهید.