بخش زیادی از افرادی که در مراسم اربعین حضور دارند، افرادی هستند که افتخار خود می‌دانند تا به زائران کمک کنند، یعنی موکب‌داران و مدیران کاروان‌های زیارتی که باید مراقب سلامتی زائران باشند.

به گزارش گروه گردشگری «آوای جامعه»، مدیران کاروان‌ها گروه‌های آسیب‌پذیر را در محدوده تحت نظر خود شناسایی کنند و بدانند که این گروه‌ها نیازمند مراقبت و توجه ویژه (مانند دسترسی به ویلچر، ایجاد فضای مناسب برای شیردهی مادران) هستند.

هماهنگی با نیروهای درمانی و فوریت‌ها برای انتقال بیماران و افراد نیازمند‌به کمک‌ درمانی ضروری است. تا حد امکان برخی نیازهای تغذیه‌ای و دارویی مهم افراد آسیب‌پذیر مانند آب، بیسکویت یا خوراکی‌های آماده و ساده، داروهای ضروری بیماران، شوینده‌ها و مواد ضدعفونی کننده، ماسک در دسترس قرار گیرد.

برخی از موکب‌ها تنها برای پذیرایی و عرضه مواد غذایی است و از موکب ها (چادرها) جهت اسکان و استقرار شبانه استفاده نکنید. از به کار گرفتن افرادی که دارای علائم بیماری هستند، به مدت حداقل یک هفته، از شروع علائم، جلوگیری کنید.

همه افراد در موکب‌ها و کاروان‌ها باید بهداشت را رعایت کنند. رعایت فاصله اجتماعی توسط تمام افراد به طوری که فاصله ۲ متر (۴ متر مربع برای هر فرد) رعایت شود، ضروری است. هنگام عطسه و یا سرفه کردن از دستمال کاغذی استفاده شود و در صورت نبود دستمال، از آرنج خمیده استفاده کنید.

‌تجهیزات شست‌وشو و ضدعفونی دست را برای مراجعین به موکب‌ها فراهم کنید. از توزیع مواد غذایی و نوشیدنی به شکل فله‌ای و غیر بسته‌بندی پرهیز شود. هرگونه پخت‌وپز باید در مکان‌هایی با شرایط بهداشتی مناسب انحام شود.

تمام تجهیزات آماده‌سازی و پخت از جمله خمیرگیر، چرخ گوشت، ساطور، کارد و چاقو، ظروف و قابلمه همیشه بعد از پایان کار در قسمت خود، تمیز و سپس شست‌وشو و گندزدایی شوند.

احشام مورد استفاده برای ذبح و قربانی از مراکز مجاز مورد تایید دامپزشکی (داخل کشور) تهیه شوند. از نگهداری مواد غذایی پخته شده در دمای محیط به مدت طولانی (حداکثر دو ساعت) خودداری گردد. در صورت الزام به نگهداری بیشتر از دو ساعت، باید مواد غذایی پخته در زیر ۴ درجه سانتی گراد یا در بالای ۶۳ درجه سانتی‌گراد (روی شمعک گاز) نگهداری تا درجه حرارت ماده غذایی به زیر ۶۳ درجه نرسد.

از بسته‌بندی غذا بیش از دو ساعت قبل از مصرف خودداری شود. برای توزیع غذا از ظروف یکبار مصرف پلی‌استایرینی و پی‌وی‌سی شفاف و رنگ روشن استفاده شوند. از توزیع نوشیدنی و چای در استکان‌ها و لیوان‌های مشترک خودداری شود. از فرو بردن گوشت (گوشت دام و طیور) یخ زده در آب و یا نگهداری در فضای محل طبخ به منظور یخ‌زدایی خودداری شود.

از نگهداری بطری‌های نوشیدنی اعم از آب و نوشابه‌ها در مقابل نور آفتاب و مجاورت گرما و شعله خودداری شود. از یخ‌زدن بطری‌های حاوی آب و انواع نوشیدنی جداً خودداری شود.

در موکب ها از یخ بسته‌بندی بهداشتی مصرف شود. از آب آشامیدنی سالم استفاده شود. از فرو بردن لیوان و پارچ به داخل ظروفی که آب و شربت داخل آن است، جلوگیری شود. شست‌وشو و گندزدایی مستمر ظروف چندبار مصرف که برای توزیع آب، چای و مواد غذایی استفاده می‌شود، صورت پذیرد. پسماندهای تولید شده به صورت بهداشتی جمع آوری، انتقال و دفع شود.

از دفع فاضلاب تولیدی به صورت روباز و یا در جوی و انهار روباز خودداری شود. فاضلاب تولیدی از طریق دسترسی به شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب، یا چاه جاذب نزدیک و ایجاد منهول دفع شود.

نظافت مستمر محل موکب (محوطه، محل اسکان زائرین و خادمین، انبار وسایل و تجهیزات و موادغذایی) با مشخص بودن مسئول باید صورت پذیرد. تهویه طبیعی محل اسکان زائرین باید به‌طور مرتب انجام شود که در هیچ زمانی دارای هوای سنگین و بوی نامطبوع نباشد.

در هنگام کار به ویژه آماده‌سازی و طبخ غذا از هرگونه رفتار غیر بهداشتی (خاراندن سر، زدن دست به گوش و بینی، استعمال دخانیات، آب دهان در فضای باز ریختن، عطسه یا سرفه بدون ماسک و…) خودداری شود. از کمک‌گرفتن افراد فاقد کارت بهداشت و اتباع خارجی در آماده‌سازی، طبخ و توزیع غذا خودداری شود.