سامانه تلفنی رایگان ۴۰۳۰ (داخلی ۵) برای کمک به ترک دخانیات به طور همزمان با ارائه خدمات در ۶۳ کلینیک ترک دخانیات در سراسر کشور با حمایت سازمان جهانی بهداشت (WHO) راه‌اندازی شد.

به گزارش گروه سلامت آوای جامعه، راه اندازی این سامانه با حضور سید جعفر حسین، نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران و اعضای تیم فنی آن سازمان، علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت و دیگر مدیران وزارت بهداشت و دانشگاه‌ های علوم پزشکی کشور، پزشکان و کارکنان مراکز جامع سلامت، کارکنان و اپراتورهای سامانه تلفنی و برخی دیگر از مسئولان سازمان جهانی بهداشت برگزار شد.

کلینیک‌ های ارائه خدمات ترک دخانیات در ۶۳ دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور و زیر نظر دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت خواهند کرد.

این دفتر به منظور تقویت ارائه خدمات ترک دخانیات در کشور چندین پروژه مشترک نیز با همکاری ستاد کشوری کنترل دخانیات در دست انجام دارد که از آن جمله می‌توان به تقویت مدیریت خدمات ترک دخانیات، طراحی و راه اندازی سامانه تلفنی ترک سیگار، ظرفیت‌ سازی کارکنان مراقبت ‌های بهداشتی در مراکز جامع سلامت ارائه‌دهنده‌ خدمات ترک دخانیات، اشاره کرد.

ستاد کشوری کنترل دخانیات نیز با توجه به شیوع کووید ۱۹ با همکاری و حمایت فنی سازمان جهانی بهداشت پروژه های مهمی شامل حذف پایدار عرضه قلیان از اماکن عمومی سراسر کشور و ابتکار شهر و روستای بدون دخانیات را در ۶۳ شهر و ۶۳ روستا و نیز ابتکار مدرسه و دانشگاه بدون دخانیات در کشور آغاز کرده است که در آنها خدمات ترک سیگار نقش اساسی را ایفا می کند.

از آنجایی که بسیاری از کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند، از مضرات و رابطه آن با بیماری‌ ها اطلاع دارند و مایل به ترک سیگار هستند، دسترسی این گروه به خدمات ترک میزان موفقیت آنان را در ترک دخانیات افزایش خواهد داد، با توجه به اهمیت موضوع، موضوع روز جهانی بدون دخانیات در سال ۲۰۲۱ خدمات ترک دخانیات بوده است.

برپایه این گزارش، در حال حاضر مصرف دخانیات عامل مرگ بیش از ۸ میلیون نفر در دنیا است، بیش از ۷ میلیون از این مرگ ‌ها نتیجه مصرف مستقیم دخانیات و حدود ۱.۲ میلیون مرگ به علت مواجهه با دود دست دوم در مکان‌ های عمومی است. طبق آمار جهانی، تقریبا ۴۰ درصد نسل جوان در اماکن مختلف با دود دست دوم مواجهه می شوند.

بر اساس مطالعه ملی عوامل خطر بیماری‌ های غیرواگیر (STEPS ۲۰۱۶)، حدود ۱۴ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال مصرف‌ کننده دخانیات هستند. در سال ۲۰۱۶، حدود ۳ درصد از نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله مصرف‌ کننده سیگار و حدود ۶ درصد از آنان مصرف‌ کننده قلیان بودند. طبق یافته‌ های این پژوهش، حدود ۱۵ درصد از جمعیت بالای ۱۵ سال در اماکن عمومی و ۲۶ درصد نیز در خانه در معرض دود دست دوم قرار دارند.

سازمان جهانی بهداشت پیش‌ بینی کرده است که اگر اقدامی برای کنترل و پیشگیری از مصرف دخانیات صورت نگیرد، تا پایان قرن حاضر یک میلیارد مرگ ناشی از دخانیات در دنیا رخ خواهد داد. همچنین، اگر روند حاضر ادامه یابد، ایران یکی از کشورهایی خواهد بود که بیشترین نرخ مصرف دخانیات در چهل سال آینده را خواهد داشت.

همچنین، به منظور حفظ و ارتقای سلامت روان در جامعه، در این مراسم یک پلتفرم آنلاین خودارزیابی و خودمراقبتی روانی جهت تشویق عامه مردم به خودارزیابی سلامت روان و آموزش روش‌های خودمراقبتی راه‌اندازی شد. این پلتفرم از طریق آدرس https://self.salamat.gov.ir/mental/health-mental قابل دستیابی است.

سامانه تلفنی رایگان ۴۰۳۰ (داخلی ۵) که به منظور کمک به علاقه مندان ترک دخانیات راه اندازی شده، از ساعت ۹ صبح تا ۳ بعدازظهر پاسخگوی تماس شهروندان سراسر کشور است.