۴۵ تالاب منشأ گرد و غبار
۴۵ تالاب منشأ گرد و غبار هستند که اگر شرایط طبیعی خود را حفظ نکنند، ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار را درگیر گرد و غبار خواهند کرد.
مدیرکل حفاظت از تالابها و آبخیزداری سازمان محیط زیست گفت: ۴۵ تالاب منشأ گرد و غبار هستند که اگر شرایط طبیعی خود را حفظ نکنند، ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار را درگیر گرد و غبار خواهند کرد.
به گزارش ایلنا، احمدرضا لاهیجان‌زاده، در نشست روز جهانی تالابها در محل سازمان محیط زیست گفت: دوم فوریه سال ۱۹۷۱ میلادی (۱۳۴۹ شمسی) اولین کنوانسیون بین‌المللی در ایران و به میزبانی شهر بابل شکل گرفت که باعث افتخار کشور ما بود زیرا اولین نشست تالابهای جهان در ایران برگزار شد. در آن مقطع ۱۸ کشور عضو شدند و پس از آن ۱۷۰ عضو دیگر به این کنوانسیون اضافه شدند.
لاهیجان‌زاده گفت: در کشور ۱۴۳ تالاب داریم که سه میلیون هکتار در کشور را اشغال کرده است. این مساحت شامل تمام تالابها و تپه‌های گلی کشور می‌شود که برای حفاظت از آنها همه را ثبت کرده‌ایم. از این آمار، ۲۵ تالاب در رامسر هستند و مساحت ۱.۴ میلیون هکتار را در بر می‌گیرد. ۴۵ عدد از این تالابها می‌توانند منشأ گرد و غبار باشند. یعنی اگر شرایط محیطی زیستی آنها پایدار نماند، تولید گرد و غبار می‌کنند که می‌تواند ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار را دچار گرد و غبار کند.
مدیرکل تالابها و آبخیزداری گفت: در حال حاضر چهار تهدید برای تالاب‌هایمان داریم؛ اول تهدید تامین آب آنها و دوم آلودگی‌هایی است که وارد تالاب می‌شوند مانند پیشاب‌های صنعتی، فاضلابها و سموم کشاورزی. سوم تصرفات تالابها و تغییرات کاربری آنهاست که عموما در شمال کشور اتفاق می‌افتد و چهارمین تهدید هم حضور گونه‌های بیگانه و غیربومی به تالابها است که منجر به از بین رفتن اکوسیستم طبیعی تالابها می‌شوند. سازمان محیط زیست بنا به قانون حفاظت تالابها و دستور رئیس جمهور آغاز به اجرای برنامه‌های حفاظت از تالابها کرده است. تعیین نیاز آبی به صراحت تکلیف سازمان محیط زیست است که در شرایط کنونی حق آبه ۳۴ تالاب را تامین کرده‌ایم. همچنین تا پایان سال ۹۹، ۱۸ تالاب دیگر بررسی خواهند شد.
لاهیجان‌زاده در ادامه گفت: پایش کمی و کیفی تالابها از اقدامات ما است. در پایش کمی آخرین ورودی‌های آب به تالابها را از وزارت نیرو طلب می‌کنیم. ورودی حق آبه باید بر مبنای یک سیستم اندازه‌گیری دقیق (دبی سنج) اندازه‌گیری شود. همچنین یک برنامه جامع برای سنجش دبی اتخاذ کرده‌ایم. برخی از نمونه‌های اندازه‌گیری ما به خارج از کشور ارسال شدهاند تا از آخرین امکانات آنها استفاده کنیم.
وی در ارتباط با وضعیت تالابهای کشور گفت: تالاب گاوخونی از تالاب‌هایی است که حتی در شرایط پرآب سال پیش نتوانستیم حق آبه آن را تامین کنیم. در رابطه با این تالاب شکوائیه‌های متعددی از وزارت نیرو داریم. سال پیش حدود ۲۰۰۰ میلی‌متر در کوه سنگی بارش داشتیم و دبی سطح زاینده‌رود در خرداد سال ۹۸ یک میلیون متر مکعب بود اما وزارت نیرو حق آبه تالاب گاوخونی را تامین نکرد.
در سال آبی جدید که از مهر ماه سال ۹۸ شروع شد با پیگیری ما این تالاب حق آبه خود را دریافت می‌کند اما اختلاف ما با وزارت نیرو این است که ۱۴۰ کیلومتر مربع انتظار برای حق آبه گاوخونی داریم اما وزارت نیرو می‌خواهد این حق آبه را از سد تامین کند یعنی آب از سد رها می‌شود و بعد از مصرف کشاورزان هر مقداری که باقی ماند، سهم تالاب خواهد شد. این رهاسازی آب از پنج روز پیش شروع شده است اما باید مسیر ۱۰۵ کیلومتری را طی کند که معلوم نیست چقدر از آن به تالاب برود.
مدیرکل حفاظت از تالابها و آبخیزداری کشور گفت: خوشبختانه تالاب هامون سیستان و بلوچستان در این هفته که بارش برف مناسبی در کشور افغانستان داشتیم تامین شده است. این تالاب که مساحت بیشتر آن در ایران است و تالاب پوزک که ۹۰ درصد آن در کشور افغانستان است، حق آبه مناسبی را دریافت کرد‌ه‌اند. در سیلاب گذشته تقریبا ۱۰۰ درصد پوزک آبگیری شد و ۱۳۰ هکتار از هامون نیز نیاز آبی خود را به دست آورد ولی بارندگی در بخش شمالی زابل برای ما اهمیت زیادی دارد چون کانون گرد و غبار است و بیش از ۲۵ میلی‌متر بارش نداشته است. ما امیدواریم سیلاب‌های افغانستان نیاز آبی این تالاب را تامین کند.
وی افزود: همچنین ۹۰ درصد از نیاز تالابهای بین‌النهرین و خوزستان آبگیری شدهاند و در ماه‌های اسفند و فروردین این تالابها آبگیری می‌شوند. تالاب‌هایی که در شرق و جنوب استان فارس قرار گرفته‌اند و در سالهای گذشته کاملا خشک می‌شدند ۳۰ تا ۳۵ درصد مساحت آنها آبگیری شدهاند اما یکی از تالاب‌هایی که در فارس شرایط خوبی ندارد تالاب پریشان است.
مقایسه آن با بارش شهر کازرون وضعیت خوبی را نشان نمی‌دهد و آبگیری مناسبی نداشته است. ۳۰۰ میلی‌گرم در کازرون بارندگی داشتیم اما با این بارندگی هم تالاب آبگیری نشده است که این مربوط به سفره‌های آب زیرزمینی و برداشت غیرقانونی از آنهاست که تمام حجم بارندگی را جذب می‌کند.