هشدار درباره نگاه اقتصادی برخی مراکز درمان معتادان

مدیر کل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر با انتقاد از عملکرد برخی از مراکز درمان اعتیاد، گفت: متأسفانه نگاه در برخی از مراکز درمان معتادان از سمت و سوی درمان به سمت نگاه اقتصادی پیش رفته است.

به گزارش گروه حوادث آوای جامعه، سلیمان عباسی با بیان اینکه اعتیاد در دنیا به دلیل سه اصل عمده بروز پیدا کرده است، اظهار داشت: در وهله نخست افرادی در دنیا به دلیل منفعت اقتصادی وارد مقوله اعتیاد و قاچاق مواد مخدر می‌شوند و به آینده کشور، مشکلات خانوادگی و خطرات پیش‌رو از جمله حبس و اعدام توجهی ندارند.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر عنوان کرد: در وهله دوم، برخی از کشورها نسبت به سایر کشورها نگاهی سیاسی داشته و قصد دارند با درگیر کردن جوانان آن کشور به سمت و سوی اعتیاد، این نسل را از مسیر علم، پیشرفت و توسعه خارج کرده و آن‌ها را درگیر اعتیاد، مشکلات خانوادگی و اقتصادی کنند.

وی، فقر فرهنگی، اقتصادی، نبود معیشت و شغل را از دیگر دلایل دانست که منجر به آلوده شدن جوانان به اعتیاد می‌شود و گفت: یکی از سیاست‌های بزرگ در جمهوری اسلامی ایران توجه به اقشار آسیب‌پذیر جامعه از جمله افراد سالخورده، زنان و کودکان بی‌سرپرست و معتادان است و نظام در پی به‌کارگیری تمام توان و تلاش خود مقابله با این پدیده شوم است.

عباسی با اشاره به وقایع پس از جنگ تحمیلی هشت ساله، تصریح کرد: در زمان جنگ تمام دنیا برای آسیب به کشورمان بسیج شدند اما موفق نشدند و بعد از جنگ حملات دیگری در قالب‌های متفاوت به کشورمان داشتند.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: سیاست‌ها در تمام کشورها بعد از هر جنگی ترمیم نسل و جایگزین کردن نیروهای جوانی است که در جنگ از دست رفته‌اند، آن زمان در جنگ به ما نخ بخیه نمی‌دادند اما سازمان بهداشت جهانی وسایل پیشگیری از بارداری به صورت رایگان می‌داد که حتی در مواردی این وسایل غیراستاندارد نیز بود و در نهایت منجر به عقیم شدن جوانان ما شد که در سن بارداری بودند.

وی خاطرنشان کرد: پس از آن نیز شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» را مطرح کرده و سن باروری دختران و پسران را بالاتر بردیم، از طرفی سیاست اشتباه وازکتومی را پیش برده و لذا تمام موارد مذکور منجر به این شد کشور ما از بهره‌گیری نیروی جوان و پویا خارج شود.

عباسی خاطرنشان کرد: پس از موارد مذکور، جوانان کشور ما یعنی بهترین سرمایه‌های آینده کشور را با موضوعات گوناگون همچون اعتیاد درگیر کردند.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به تأکیدات رهبر انقلاب مبنی بر تکیه بر جوانان کشور، گفت: از یک جوان معتاد به سختی می‌توان انتظار داشت که برای آینده کشورش مفید باشد لذا این سخنان من ناظر بر این بود که تمام خانواده‌ها و سازمان ها باید بدانند اعتیاد هر لحظه گریبان‌گیر و در کمین فرزندان و خانواده ما نیز است و اگر درگیر شویم، تمام خانه و خانواده را از بین می‌برد لذا همه باید در این رابطه احساس مسئولیت کنند.

وی با اشاره به تأکیدات رهبر انقلاب بر مقابله با آسیب‌های اجتماعی به ویژه اعتیاد، تصریح کرد: جناب آقای دکتر پزشکیان؛ رئیس محترم جمهور به دنبال طرح تحولی برای درمان معتادان هستند تا هم بتوانیم از آمار اعتیاد بکاهیم و افراد معتاد نیز به آغوش خانواده بازگردند.

*نواقص سیر درمانی معتادان باید اصلاح شود

عباسی، با اشاره به زحمات صورت گرفته در سنوات قبل در حوزه درمان معتادان، گفت: تلاش‌هایی که پیش از این در زمینه درمان معتادان انجام شده دارای نواقصی بوده که نتوانسته نیازهای جامعه را برطرف کند لذا نیاز به طرحی داریم که شاهد تحول در درمان معتادان باشیم به این منظور باید آسیب‌ شناسی صورت دهیم و بسنجیم که مشکلات این طرح که نتوانسته موفق شود، در کجا بوده است.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: یکی از علل عدم موفقیت طرح‌های قبلی شاید در قانون باشد، یعنی شاید قوانین ما در این زمینه صحیح نبوده یا دچار نقص بوده که نیاز به اصلاح و بازنگری دارند و در قالب طرح و لایحه باید اصلاح و بازنگری شوند یعنی هر چند وقت یک‌بار با توجه به شرایط و مقتضیات زمان نیاز به بازنگری دارند.

وی عنوان کرد: گاهی قانون درست است اما نتوانستیم از آن قانون، آئین‌نامه، دستورالعمل و پروتکل صحیحی احصاء و برداشت کنیم؛ گاهی اوقات در این زمینه نیز درست عمل کردیم اما مشکل از مدیریت مراکز اعم از مراکز غربالگری، ماده ۱۶، مراکز نگهداری و کمپ‌ها بوده یعنی این مراکز را به افرادی سپردیم که فاقد توان علمی، اطلاعات، آگاهی و پروتکل‌های درمانی هستند لذا درمان صورت گرفته اما چون درمان بر اساس اصول نبوده منجر به بهبود و درمان بیمار نشده است.

*انتقاد از عملکرد برخی از مراکز درمان اعتیاد

عباسی با انتقاد از عملکرد برخی از مراکز درمان اعتیاد، گفت: متأسفانه نگاه در برخی از مراکز درمان معتادان از درمان به سمت نگاه اقتصادی پیش رفته و بر این باورند که هر چه بیمار بیشتری نگهداری کنند، پول بیشتری خواهند گرفت لذا هیچ‌گاه نگاه آن مرکز درمان و برگشت بیمار به جامعه نخواهد بود بنابراین چنین رویکردی باید عوض شود؛ این مراکز به عنوان منبع اقتصادی و درآمدی ایجاد نشدند و با انگیزه بهبود معتادان و بازگشت آن‌ها به خانواده و جامعه ایجاد شدند.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به تغییر رویکرد تولید و مصرف موادمخدر از سنتی به صنعتی، گفت: با توجه به تغییر این رویکردها، ما نیز باید شیوه‌نامه و و پروتکل‌های درمانی خود را به روز کنیم، گاهی اوقات یک معتاد ممکن است چندین نوع از موادمخدر را مصرف کند یا اینکه علاوه بر اعتیاد، درگیر بیماری‌های واگیردار دیگری همچون هپاتیت، ایدز، سیل یا زخم‌باز باشند و لذا هر معتاد باید درمان و متد خاص درمانی خود را داشته باشد.

وی، نگاه تیم درمانی و مدیر مراکز درمان مبنی بر درمان همه معتادان با یک دارو را اشتباه دانست و تاکید کرد: درمان هر کدام از بیماران متفاوت و نیازمند تیم درمان قوی است، برای مثال یک معتاد ۱۵ یا ۱۶ ساله را نباید با یک معتاد سالخورده در یک مکان نگه داریم.

عباسی اظهار داشت: ممکن است که ما تمام موارد بالا را به درستی اجرا کنیم اما در بحث بودجه‌بندی و درآمدی به درستی عمل نکنیم لذا باید منابع مالی را توسعه دهیم و از ظرفیت دستگاه‌های مربوطه اعم از سازمان برنامه و بودجه و نمایندگان مجلس بهره ببریم.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: باید نمایندگان مجلس را بیش از پیش از مخاطرات اعتیاد و موارد مطروحه آگاه کنیم؛ من اطمینان دارم که آن‌ها نسبت به این موضوع دغدغه دارند و ما باید از ظرفیت قوه مقننه، مجریه، اساتید، جوامع علمی و دانشگاه استفاده کنیم، نوشتن پروتکل‌های درمان بدون نگاه علمی قطعاً ما در آینده دچار مشکل خواهد کرد.

وی عنوان کرد: رئیس محترم جمهور، هم رئیس ستاد مبارزه با موادمخدر و هم خودشان پزشک هستند و نسبت به موضوع درمان دید بهتری دارند که این فرصت خوبی است.

*ضرورت ایجاد اشتغال برای معتادان بهبودیافته

عباسی، وظایف سایر دستگاه‌ها در مقوله پیشگیری از اعتیاد را حائز اهمیت دانست و گفت: ما باید برای معتادان بهبودیافته شغل ایجاد و فرهنگ و رویکردها مبنی بر عدم اشتغال معتادان بهبود یافته را تغییر دهیم.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به تأکیدات دکتر حسین ذوالفقاری، نماینده محترم رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد در بحث تحول درمان، گفت: برخی نکات به طور معمول در پروتکل‌های درمان دیده نشده بود، یکی اینکه بعد از ترخیص معتادان بهبودیافته از مراکز چه اتفاقی روی می‌دهد؟ این موضوع تاکنون مغفول مانده یا نظارتی بر آن نبود یعنی یک معتاد بهبودیافته پس از ترخیص یا شغل پیدا نمی‌کرد یا خانواده‌اش به وی اجازه بازگشت به خانه را نمی‌دانند و مجدد آن فرد به چرخه اعتیاد بازمی‌گشت لذا نظر دکتر ذوالفقاری بر تقویت مراکز ماده ۱۶ و ایجاد کارگاه‌ها و اشتغال در این مراکز است.

وی افزود: با اشتغال معتادان بهبودیافته، افراد کمتر ذهنشان به سمت و سوی اعتیاد می‌رود، احساس تأثیر در جامعه پیدا خواهند کرد و با این اتفاق، بخشی از درآمد آن‌ها به خانواده‌شان اختصاص پیدا خواهد کرد.

*قصد توسعه مراکز ترک اعتیاد را نداریم

عباسی عنوان کرد:  پزشکان عزیز ما درخواست مجوز مراکز ترک اعتیاد دارند و گاهی معتقدند که باید به آن‌ها «اپیوم» داده شود و می‌گویند این دارو حق مریض است؛ باید در این ارتباط به یک نکته اشاره کنم، نگاه ما در درجه نخست درمان و بهبود بیمار است که به طور قطع همه این دیدگاه را دارند، ما قصد توسعه مراکز را نداریم، نمی‌خواهیم معتاد بیشتری ایجاد کنیم و تمام انرژی و سرمایه کشور به سمت این افراد برود، قصد داریم از علم و توانمندی پزشکان عزیزانمان در جهت بهبودی بیماران استفاده کنیم.

وی گفت: همانطور که گفتم درمان تمام معتادان صرفاً با اپیوم نیست، گاهی با داروهای دیگر باید بهبود یابند، نوع یا سابقه اعتیاد معتادان فرق دارد یا به صورت ترکیبی موادمخدر مصرف می‌کنند لذا نمی‌توانیم به همه افراد اپیوم بدهیم و در حال بازنگری پروتکل‌های درمانی معتادان با نسل جدید داروها و وضعیت فعلی جدید هستیم تا ان‌شاءالله فرآیند بسیار خوبی در بحث پیشگیری از اعتیاد و درمان معتادان داشته باشیم.