ضرروت توجه به «سواد سلامت» در جامعه

نخستین کارگاه ارتباطات فرهنگستان علوم پزشکی ویژه اصحاب رسانه با عنوان «خبرنگار ارتقاء دهنده سلامت» با حضور رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، رئیس گروه ارتقاء سلامت فرهنگستان و تعدادی از صاحب نظران و اصحاب رسانه در محل فرهنگستان علوم پزشکی کشور برگزار شد.

به گزارش گروه سلامت «آوای جامعه»، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی در ابتدای این مراسم ضمن تبریک روز خبرنگار و تقدیر از تلاش فعالان رسانه‌ای حوزه سلامت بر اهمیت اطلاع رسانی در این حوزه و ارتقای سواد سلامت در سطوح گوناگون جامعه تاکید کرد و افزود: «سواد سلامت» موضوعی مغفول مانده اما مهم و درخور توجه است.

وی عنوان کرد: دانش و سواد سلامت در کشورمان وضعیت مطلوبی ندارد و از گروه پزشکی گرفته تا مجلس و دولت، ممکن است درباره شاخص‌های سواد سلامت آگاهی کامل نداشته باشند، بسیاری از افراد، سلامت را معادل بیمار و بیمارستان می‌دانند، در حالی‌که مباحث سلامت محور فراتر از مقوله درمان است.

مرندی، ارتقای سواد سلامت و سبک زندگی سالم را مقدم بر درمان دانست و افزود: بسیاری از شاخص‌های بهداشتی با دانش مردم ارتباط مستقیم دارد و با افزایش دانش سلامت، شاخص‌های بهداشتی نیز ارتقا می‌یابد.

وی تصریح کرد: سواد سلامت باید متناسب با درک افراد جامعه و با زبانی ساده و قابل فهم بیان شده و انتشار یابد، بنابراین، رسانه‌های دیداری، شنیداری و نوشتاری و همچنین مدیران حوزه سلامت و کادر بهداشت و درمان در مراکز خدمات بهداشتی درمانی باید مطالب مرتبط با سلامتی را با زبانی قابل درک از سوی آحاد جامعه، بیان کنند، ممکن است عده زیادی از مردم با مفاهیم تخصصی پزشکی آشنا نباشند، در این حالت چرخه سواد سلامت ناقص باقی می‌ماند، چراکه با زبانی پیچیده با مردم سخن گفته‌ایم و چیزی بر دانش سلامت آنها افزوده نشده است.

رئیس فرهنگستان علوم پزشکی کشور، عدالت در سلامت را یکی از اهداف والای نظام سلامت عنوان کرد و افزود: ارتقای سواد سلامت، شکاف طبقاتی را کمتر می‌کند، برای مثال، کسی که سواد و آگاهی کامل از شاخص‌های سلامت ندارد، وقتی علائم اولیه بیماری را مشاهده کند، به وضع سلامت خود توجهی ندارد و تنها زمانی به پزشک مراجعه می‌کند که دیر شده و بیماری اش حاد شده است، چنین فردی در مواجهه با پزشک شرح حال درستی نیز نمی‌تواند ارائه دهد و بالتبع، پزشک نیز ممکن است نتواند تشخیص و درمان صحیحی داشته باشد.

مرندی گفت: سواد سلامت تنها در قشر کم سواد ضعیف نیست، بلکه در قشر تحصیل‌کرده نیز وضعیت مطلوبی ندارد، در غیر این‌صورت، اکنون وضع بهتر و مترقی‌تری را در حوزه سلامت شاهد بودیم.

برپایه این گزارش، در ادامه این نشست آموزشی ، کامران باقری لنکرانی رئیس گروه ارتقاء سلامت فرهنگستان که متولی برگزاری این کارگاه بود، در سخنرانی خود با اشاره به اینکه مضمون و مفهوم پیام‌های سلامت برای جامعه بسیار مهم و برای اثرگذاری، نیازمند خلاقیت است گفت: به عنوان نمونه می‌توان این عبارت را گفت که ادامه مصرف سیگار، شما را می‌کشد در نظر گرفت.

عبارتی با درونمایه منفی که چندان هم مخاطبان آن را جدی نمی‌گیرند. اما در مقابل می‌توان برای تأثیرگذاری بهتر در باره عوارض دخانیات چنین گفت: اگر شما سیگار را ترک کنید، ۱۵ سال به عمرتان اضافه می‌شود.

وی به ضرروت توجه مدیران نظام سلامت به پیام رسانی به مخاطبان و جامعه اشاره و خاطرنشان کرد: مدیران و سیاست‌گذاران حوزه سلامت همچون تمام مدیران باید مخاطب خودشان را بشناسند، برای مردم حق نگران بودن و ترس را قائل شوند، اطمینان کاذب ندهند، به ابهامات و نادانسته‌ها پاسخ دهند، توصیه‌های روشن و شدنی به مردم اعلام کنند، کمتر قول بدهند و بیشتر عمل کنند، احتمال مشکلات آینده را در خبرهای خوب در نظر بگیرند و سخنگوی مناسب داشته باشند..