تاثیر احداث سدها بر حیات آبزیان
مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست گفت: بیشتر رودخانه‌ها که به دریا متصل می‌شوند برای مثال سفیدرود، تجن، چالوس و مارون که به طور مستقیم به دریا وارد می‌شوند این‌ها محل مهاجرت آبزیان از پایین به بالا هستند.
مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست گفت: بیشتر رودخانه‌ها که به دریا متصل می‌شوند مثل سفیدرود، تجن، چالوس و مارون که به طور مستقیم به دریا وارد می‌شوند این‌ها محل مهاجرت آبزیان از پایین به بالا هستند برای مثال ماهی سفید در دریای خزر برای تخم ریزی باید برود به رودخانه‌ها زمانی که این ماهی‌ها می‌آیند در مقابل خود سدی را میبیند که امکان خروج از آن را ندارند و در نتیجه جریان حیاتی این ماهی مختل می‌شود.
به گزارش میزان، مسعود باقرزاده کریمی گفت: سد‌های که ساخته شده اند مانع صعود ماهی‌ها به بالادست می‌شوند، گونه‌های گوناگون از ماهی‌های رودخانه‌ای همواره بطور غریزی جهت تخم ریزی و نیازمندی‌های دیگر به بالادست مهاجرت می‌کنند. راه ماهی‌ها سازه‌هایی هستند که در مجاورت سد‌های انحرافی و دیگر سازه‌های متقاطعی که مانع این مهاجرت شده اند، احداث می‌شوند. این سازه‌ها مانند نردبان امکان صعود و گذر ماهیان را از موانع فراهم می‌آورند.
باقرزاده کریمی خاطرنشان کرد : احداث سدها بر روی رودخانه در سال‌های اخیر در کشور ما سیر صعودی داشته است و به دلیل افزایش تقاضای استفاده از آب و نیرو با توسعه جامعه این روند ادامه خواهد داشت. تأثیر احداث سدها بر محیط زیست رودخانه‌ها و حیات آبزیان قابل تامل بوده است.
وی عنوان کرد: بیشتر رودخانه‌ها که به دریا متصل می‌شوند مانند سفیدرود، تجن، چالوس و مارون که مستقیما به دریا وارد می‌شوند این‌ها محل مهاجرت آبزیان از پایین به بالا هستند مثلا ماهی سفید در دریای خزر برای تخم ریزی باید برود به رودخانه‌ها وقتی این ماهی‌ها می‌آیند در مقابل خود سدی را میبیند که امکان خروج از آن را ندارند و در نتیجه جریان حیاتی این ماهی مختل می‌شود. به همین دلیل است که ذخایر آبزی در دریای خزر رو به نابودی است.
باقرزاده کریمی عنوان کرد: برخی ماهیان مانند سفید و خاویاری در فصل تخم ریزی به سمت رودخانه‌ها مهاجرت می‌کنند، اما در این میان وجود موانعی مانند سد‌های متعدد مانع رسیدن آن‌ها به مقصد می‌شود، در ایران متاسفانه تب سد سازی جان بسیاری از رودخانه‌ها را گرفته است، چون تمام شریان‌های رودخانه بسته شده است. سدسازی‌های غیر کارشناسی شده معضلات محیط زیستی را افزایش داده است.
مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست افزود: در بسیاری از کشور‌ها زمان احداث سد در مسیر مهاجرت ماهیان، ‘ پلکان ماهی رو ‘ نصب می‌کنند تا مانعی برای عبور ماهیان وجود نداشته باشد، اما در کشور ما فقط بر روی یک یا دو سد این پلکان را نصب کرده اند بنابراین عملا ارتباط پایین دست و بالا دست قطع شده است و چون بسیاری از ماهیان برای تکثیر نیاز دارند مسیر رودخانه را به سمت بالا دست مهاجرت کنند، این موانع مانع رسیدن آن‌ها به بالادست می‌شود. ماهیان خاویاری و سفید برای تخم ریزی باید حتما وارد رودخانه شوند که وجود این موانع می‌تواند عامل انقراض این گونه‌ها باشد.
وی مطرح کرد: در جواب این پرسش که در همه جای دنیا سدسازی اتفاق می‌افتد به چه صورت است این مشکل را چگونه حل می‌کنند باید گفت که در کشور‌های دیگر وقتی با این مشکل روبرو شدن در چند دهه گذشته از طریق فناوری عبور ماهی برای سدها را طراحی کردند به صورتی که ماهی‌ها بتوانند مهاجرت کنند و حتی بتوانند از سد عبور کنند.
باقرزاده کریمی گفت: اما در صنعت سدسازی کشور ما بدون توجه به این معضل زیست محیطی و به این فناوری مهم و عدم رعایت نظم اکوسیستم، آبزیان وابسته به رودخانه‌ها آسیب جدی وارد کرده است، در هیچ کدام از سد‌های ما این نکته خیلی مهم رعایت نشده است.