بازسازی و استقرار فسیل ماموت دو میلیون ساله

مدیر کل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: فسیل جمجمه ماموت متعلق به دو میلیون سال پیش که سال ۹۴ در بیله سوار اردبیل کشف شده بود، بازسازی و مولاژ آن در موزه تاریخ طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اردبیل مستقر شد.

به گزارش گروه محیط زیست آوای جامعه، محمد مدادی افزود: بر اساس مطالعه انجام شده توسط دانشگاه زنجان و به سفارش و حمایت دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان، جمجمه مذکور متعلق به جنس منقرض شده آنانکوس از فیل های گومفوتری است که از هشت تا دو میلیون سال پیش در اوراسیا زندگی می کرد.

وی تصریح کرد: با همکاری اداره کل استان و دانشگاه زنجان، قطعات جمجمه و عاج این فیل بازسازی و دو عدد مولاژ نیز تهیه شد که یکی در اداره محیط زیست بیله سوار و دیگری در موزه تاریخ طبیعی استان مستقر و در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است.

مدادی با اشاره به این که ذخایر دیرینه شناسی حایز ارزش علمی و اقتصادی است گفت: درصدد هستیم با استناد به قوانین بالادستی که مسوولیت حفاظت از ذخایر دیرینه شناسی را بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست قرار داده، با تنظیم مقررات لازم قدم های موثری در این مسیر برداریم.

ماموت سرده‌ای از پستانداران گیاه‌خوار بزرگ و منقرض‌شده از خانواده فیل است، ماموت در آغاز دوره پلیوسن در حدود پنج میلیون سال پیش به وجود آمد و تا حدود چهار هزار سال پیش نیز توانست به بقای خود ادامه دهد.

ماموت در آمریکای شمالی، اروپا و شمال آسیا همانند سیبری می‌زیسته و بدنش از موهای بلند پوشیده بوده و عاج طویل و پیچداری داشته‌است.

ماموت‌ها مانند وابستگان امروزی خود، بسیار بزرگ بودند. بزرگترین گونه شناخته شده قدی حدود چهار متر و وزنی در حدود هشت تن داشته ‌است، در حالی که یک نر می‌توانسته وزنی حتی بیش از ۱۲ تن داشته باشد. با این حال اغلب گونه‌های ماموت هم‌اندازه یک فیل آسیایی بودند.

بر اساس مطالعات وابستگان نزدیک و فیل‌های امروزی، به احتمال ماموت‌ها دوره بارداری ۲۲ ماهه داشته‌اند که در نتیجه آن یک ماموت زاده می‌شود. ساختار اجتماعی آنها به احتمال همان ساختار امروزی فیل‌های آفریقایی و آسیایی است، به صورتی که ماده‌ها در گروه‌هایی که با رئیس قبیله هدایت می‌شود زندگی می‌کنند در حالیکه نرها به صورت انفرادی یا پس از رسیدن به بلوغ در گروه‌های پراکنده زندگی می‌کردند.

ماموت‌ها در بیشتر ساعات شبانه روز (حدود ۲۰ ساعت) در حال خوردن بوده‌اند. یک ماموت بالغ که وزنی در حدود ۶ تن داشته مسلماً برای تأمین انرژی روزانه باید حدود ۹۰ کیلوگرم غذا بخورد. تمام ماموتها کاملاً گیاهخوار بوده‌اند و بر حسب مکان جغرافیایی از گیاهان متفاوت شامل بوته‌ها، درختچه‌ها یا شاخ و برگ درختان تغذیه می‌کرده‌اند.

گفتنی است، ماموت پشمالو آخرین سرده منقرض شده به حساب می‌آید، بیشتر جمعیت ماموت‌های پشمالو در شمال آمریکا، اروپا و آسیا، و تمام ماموت‌های کلمبیایی در شمال آمریکا، در طول دوره بازگشت آخرین یخبندان منقرض شدند که بخشی از یک انقراض هولوسن جانوران غول‌پیکر در شمال اوراسیا و آمریکا است.