خطرات جدی رعایت نکردن اصول ایمنی کپسول های گاز

رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با اشاره به اینکه گازهای فشرده به‌عنوان کالاهای خطرناک طبقه‌بندی می‌شوند، گفت: لازم است هنگام انبار کردن و جابجایی کپسول‌ها یا سیلندرهای گاز اصول ایمنی با جدیت بیشتری رعایت شود چراکه بسیاری از گازهای فشرده اشتعال‌پذیر، خورنده و واکنش‌پذیر هستند.

به گزارش ایسنا، فاطمه اکبرپور افزود: گازهایی که اشتعال پذیر، خورنده و واکنش پذیر نیستند نیز در صورت مواجهه با گرما نشت می‌کنند و در شرایط کنترل نشده می‌توانند خطرناک باشند.

وی ضمن بیان اینکه موضوع مهم و قابل توجه نحوه انبارکردن و ذخیره سازی سیلندرها و مخازن حاوی گاز است، تصریح کرد: در انبار کردن سیلندر گازهای اکسیده شونده مانند اکسیژن باید حداقل فاصله مجاز را از سیلندرهای گاز سوختی مانند گاز هیدروژن و گاز استیلن رعایت شود. در ضمن سیلندرهای پر، از سیلندرهای خالی و گازهای سمی و خطرناک براساس میزان خطرشان یعنی خورنده بودن، اشتعال پذیری و واکنش پذیری آن‌ها باید جدا ذخیره شوند و دستورالعمل‌های موجود در MSDS (برگه اطلاعات ایمنی مواد) آن‌ها رعایت شود.

رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با اشاره به اینکه براساس قانون مدیریت پسماندها در تعریف پسماند، مواد به حالت گازی که از نظر مصرف کننده زائد تلقی شود حکم پسماند را دارد، اظهار داشت: با توجه به اینکه گازها و در برخی از موارد مایعات تحت فشار در داخل سیلندرها و مخازن نگهداری می‌شوند، خاصیت انفجار، اشتعال پذیری و واکنش پذیری دارند و در صورت عدم استفاده جزو پسماندهای خطرناک تلقی می‌شوند و نیاز به دفع و مدیریت ویژه خواهند داشت.

وی عنوان کرد : در صورت انفجار و نشتی گازها از مخازن و سیلندرها، علاوه‌بر ایجاد مخاطرات برای سلامتی انسان‌ها و سایر موجودات زنده، منجربه انتشار گازهای خطرناک و آلاینده‌های ناشی از اشتعال و آتش‌سوزی می‌شود.

اکبرپور ضمن بیان اینکه سیلندرها بیشتر به دو فرم سیلندرهای بدون درز و سیلندرهای جوشی مورد استفاده قرار می‌گیرند، گفت: سیلندرهای بدون درز برای نگهداری محصولاتی که در فاز گاز و دارای فشار بالایی هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند البته اکسیژن، نیتروژن، هیدروژن و  هلیوم  مستثنی هستند.

این سیلندرها تحت استانداردهای ملی و بین المللی تولید می‌شوند و جهت حفظ ایمنی سیلندرها، باید دستور العمل‌ها و استانداردهای مرتبط با حمل تجهیزات تحت فشار نیز رعایت شود.

وی درباره سیلندرهای جوشی خاطرنشان کرد:  سیلندرهای جوشی برای نگهداری محصولاتی مانند استیلن، پروپان و اتیلن استفاده می‌شوند که در فاز مایع و دارای فشار بخار پایینی هستند. این سیلندرها از جنس‌های متفاوت فولادی، آلومینیومی، استنلس استیل و کامپوزیت بسته به گاز مورد استفاده با آلیاژهای متفاوت تولید می‌شوند.

به گفته رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران، سیلندرهای فولادی برای گازهایی مورد استفاده قرار می گیرند که خورندگی ندارند. کاربرد سیلندر آلومینیومی نیز برای مخلوط های گازی است که دارای خاصیت خورندگی هستند و سیلندرهای استنلس استیل نیز برای موارد خیلی خاص از قبیل گاز اتیلن اکساید که در مراکز درمانی مصرف می‌شوند و یا سیلندرهای نمونه‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اکبرپور ضمن اشاره به نوع دیگری از سیلندرهای فولادی و آلومینیومی گفت: سیلندرهای یک بار مصرف به دلیل اندازه کوچک و حمل آسان آن‌ها برای مخلوط‌های گازی استفاده می‌شوند و فقط برای یک مرحله شارژ طراحی شده‌اند و از شارژ و استفاده مجدد این سیلندرها باید خودداری شود.

وی عنوان کرد :‌ این سیلندرها پس از مصرف باید به مبدأ یعنی محل تولید یا سایت‌های مجاز عودت داده شوند و پس از تخلیه کامل، با رعایت موارد درج شده در MSDS آن‌ها (برگه اطلاعات ایمنی مواد) به روش اصولی و منطبق با ضوابط دفع و بازیافت شوند.

اکبرپور با بیان اینکه اگر گاز این سیلندرها در زمان مصرف به‌صورت کامل و ۱۰۰ درصد تخلیه نشده باشد، در صورت عدم رعایت اصول ایمنی منجر به ایجاد مخاطرات جبران ناپذیر می‌شود، گفت: ضرورت دارد مصرف‌کنندگان و متصدیان از خطرات مربوط به سلامتی گاز مورد استفاده (گاز سمی، خفه کننده و خورنده) و خطر فیزیولوژیک آن‌ها آگاهی پیدا کنند.