روند شتابان پیری در ایران
ایران از ۲۰ سال دیگر حدود ۲۱ درصد سالمند خواهد داشت، در ۳۰ سال آینده ۳۰ درصد جمعیت کشور سالمند خواهند بود، به صورتی که ما جزو چهار کشور پیر جهان می‌شویم.
پدر پزشکی جامعه نگر ایران، در ارتباط با سیاست های جمعیتی کشور و موانع و مشکلات پیش رو برای افزایش نرخ موالید، توضیحاتی ارائه داد.
به گزارش مهر،، محمد اسماعیل اکبری، با بیان این مطلب که ما سمبل افول جمعیت در جهان هستیم، گفت: سیاستگذاری جمعیتی در ایران در خارج از مرزهای کشور برنامه‌ریزی شد اما در داخل مرزها مدیریت و اجرا شد و خیلی خوب هم اجرا کردند.
وی با اشاره به اینکه ایران از ۲۰ سال دیگر حدود ۲۱ درصد سالمند خواهد داشت، عنوان کرد: در ۳۰ سال آینده ۳۰ درصد جمعیت کشور سالمند خواهند بود، به صورتی که ما جزو چهار کشور پیر جهان می‌شویم.
اکبری با اشاره به روند شتابان پیری در جهان و ایران، گفت: این تقسیم بندی به این شکل است که آمریکای شمالی گروه یک، اروپای مرکزی و شمالی گروه دو، اروپای شرقی و شرق آسیا گروه سه و نیوزلند، قسمتی از جنوب شرق آسیا گروه چهار است و ما جزو چهار کشور جهان خواهیم شد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: نرخ ازدواج و باروری در ایران پایین آمده است یعنی تعداد افرادی که می‌خواهند ازدواج کنند هر سال کمتر می‌شود. جامعه ایران به سرعت در حال پیر شدن است.
اکبری با بیان اینکه به طور طبیعی زیر سن ۵۰ سال دوره بارداری خانم‌ها است، افزود: ۲.۱ میزان فرزندآوری است، اما این از نظر علمی درست نیست و باید به این موضوع توجه شود و آن را افزایش دهیم.
وی با اشاره به سه نوع ساختار جمعیتی داریم، خاطرنشان کرد: جمعیت پایه که بین ۰ تا ۱۵ سالگی است، بهترین ساختار بین ۲۳ تا ۲۵ درصد است. همچنین سن مولد از حدود ۱۵ تا ۶۵ سالگی که این عدد نزدیک به ۷۰ درصد است. در سن سالمندی نزدیک به ۳۶ تا ۳۷ درصد قرار داریم که در مجموع بهترین ساختار جمعیتی است اما این موضوع در کشور ما به هم خورده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به ساختار جمعیتی سالمندان گفت: در بخش جمعیت پایه یعنی سنین صفر تا ۱۵ سال اکنون در بهترین وضعیت قرار داریم یعنی ۲۰ تا ۲۱ درصد است و این خیلی خوب بوده، اما اتفاقی که برای جمعیت پایه افتاده خطرناک است، به طوری که ما در سال‌های ۹۷ و ۹۸، ۱۷۰ هزار تولد کم شد.
در سال ۹۸ به ۹۹، ۱۲۰ هزار تولد کم شد و امسال نیز در ۹ ماهه گذشته قریب به ۲۰۰ هزار تولد کم شده و تا پایان سال نیز پیش‌بینی می‌شود نزدیک به ۳۰۰ هزار تولد در کشور کاهش پیدا کند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا میزان جمعیت کم شده است، خاطرنشان کرد: جمعیت مولد در ایران اکنون نزدیک به ۶۲ درصد است اما اتفاقی که در جمعیت مولد افتاده است این است که این میزان در دنیا با کشور ما فرق می‌کند، به طوری که جمعیت مولد در اکثر کشورهای پیشرفته باسواد و مولد هستند اما این تعریف در کشور ما متفاوت است به شکلی که عنوان می‌شود هر فردی که در هفته ساعتی کار کند مولد حساب می‌شود، در حالی که در بازه سن ۴۰ ساله‌ها ۴۰ درصد این افراد کار دارند که برخی از آنها نیز کارشان به صورت یدی یا به صورت فعالیت دستی است.
اکبری با تأکید بر اینکه جامعه ایران به سرعت در حال پیر شدن است، عنوان کرد : اکنون در ایران نزدیک به ۹ درصد جمعیت بیش از ۶۰ سال سن دارند، به طوری که سازمان جهانی بهداشت ایران را در سن ۶۰ سالگی به عنوان سالمند اعلام کرده است.
وی افزود: در طول ۷۰ سال میانه سنی جمعیت جهان پنج سال بالا رفته و سالمند شده است، در حالی که در ایران در سال ۱۳۳۵، ۲۰.۲ سال میزان میانه سنی بود و این عدد در سال ۹۵ به عدد ۳۰ سال میانه سنی رسیده است؛ یعنی ما ۱۰ سال پیر شده‌ایم، در حالی که این عدد در دنیا پنج سال بوده است.
اکبری با اشاره به ویژگی‌های ازدواج در ایران، گفت: در حال حاضر ۳۰ درصد زنان در سن باروری ازدواج نمی‌کنند، در نتیجه هم ازدواج و هم باروری در ایران پایین آمده است. یعنی تعداد کسانی که می‌خواهند ازدواج کنند کمتر می‌شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به موضوع غربالگری در کشور، افزود: مجلس نهم و دهم نمره قبولی در حوزه جمعیت کسب نکردند، اما مجلس فعلی در این خصوص قدم‌هایی برداشته و طرح تعالی جمعیت را به صورت ماده ۸۵ مصوب می‌کند که یکی از مسائل آن موضوع غربالگری خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه دستورالعمل وزارت بهداشت به شکلی است که همکاران حوزه بهداشت مجبور هستند این کار را انجام دهند، گفت: مجلس به درستی می‌گوید که غربالگری باید اختیاری باشد و می‌خواهد بار این موضوع را از روی پزشکان و ماماها بردارد.