خوب و بد تاثیر فضای مجازی بر دنیای حقیقی
چنانچه خانوادهها نسبت به شیوههای جدید ارتباط فرزندان خود آگاهی و شناخت کافی و لازم را داشته باشند، از انجام بسیاری از جرایم و ارتباطات پنهانی آنان جلوگیری به عمل میآید.
یک روان شناس و مشاور خانواده گفت: ارتباط از طریق فضای مجازی در سالهای اخیر جایگاه قابل توجهی در بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، فرشته شجاعی،درباره تاثیردنیای مجازی بر زندگی نوجوانان وجوانان گفت: لذت و صمیمیتی که از برنامهها و محتویات رسانهها مانند فیلمها و سریالها در اذهان جوانان نقش میبندد تا حد بسیار زیادی در زندگی طبیعی قابل دست یابی نخواهند بود و این میتواند تبعات زیانباری برای آینده جوانان به همراه داشته باشد.
وی افزود: در پژوهشها نوجوانی را سنی حساس در ایجاد تغییرات سریع فیزیکی، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و شناختی و نیز گسترش رفتارهای مقابلهای و پاسخ به نیازهای محیطی میدانند. در این دوره، نوجوان برای اینکه بتواند خود و جایگاه خود را در جامعه و خانواده ثابت کند و برای خود نقش و جایگاهی داشته باشد، ممکن است به رفتارهای پرخطر و کم خطر روی بیاورد که از جمله رفتارهای پرخطر به ویژه در عصر حاضر، اعتیاد به اینترنت است.
این روانشناس و مشاور خانواده درباره تاثیر برنامههای ماهوارهای و فضای مجازی در فرهنگ و سبک زندگی درجامعه گفت: تماشای برنامههای ماهواره ای، موقعیت و یا عرصهای را فراهم آورده است که روز به روز موضوعات زندگی عمومی جامعه در آن عرصه متجلی میشود؛ لذا برنامههای ماهواره جایگاه بروز تحول در فرهنگ هستند و به صور گوناگون بر فرهنگ و سبک زندگی تأثیر میگذارند.
بنابراین، فضای مجازی و ماهواره در سطح جامعه، جایگاهی را اشغال کرده اند که به طور فزاینده- چه در سطح ملی و چه بین المللی- مطرح شده اند تا جایی که محتوای برنامههای ماهواره بر شیوههای زندگی و سلیقههای عمومی در جامعه نیز تأثیر گذاشته است.
شجاعی درباره تاثیر محتوای فضای مجازی بر بنیان خانواده گفت: یکی از زمینههای اصلی در بروز مشکلات خانوادگی و اصولاً نارضایتی از زندگی مشترک، فضای مجازی است که تحت تأثیر تولیدات رسانهای بوجود آمده و باعث آن گردیده تا سطح توقع و ارضاء از زندگیهای مشترک را به ویژه در میان نسل جوان بالا ببرد.
بنابر اظهارت شجاعی، تحت تأثیر این فضا آنچه جوان باید از زندگی مشترک انتظار داشته باشد به نوعی تحریف میشود، لذت و صمیمیتی که از برنامهها و محتویات رسانهها مانند فیلمها و سریالها در اذهان جوانان نقش میبندد تا حد بسیار زیادی در زندگی طبیعی قابل دست یابی نخواهند بود و این میتواند تبعات زیانباری برای آینده جوانان به همراه داشته باشد.
وی افزود: امروزه اینترنت در زندگی اجتماعی، جای دوستان و نزدیکان را گرفته و در حقیقت جایگزین روابط دوستانه و فامیلی شده است. افرادی که ساعتها وقت خود را در سایتهای اینترنتی میگذرانند بسیاری از ارزشهای اجتماعی را زیر پا مینهند. چرا که فرد دیگر فعالیتهای اجتماعی خود را کنار گذاشته و به فعالیتهای فردی روی میآورد.
این روانشناس عنوان کرد: نتایج پژوهشها نشان میدهد که استفاده زیاد از اینترنت با پیوند ضعیف اجتماعی مرتبط است. برعکس کاربرانی که از اینترنت کمتر استفاده میکنند، به طور قابل ملاحظهای با والدین و دوستانشان ارتباط بیشتری دارند.
شجاعی تصریح کرد: شاید هیچگاه کاربران اینترنت از افسردگی و انزوای اجتماعی خود آگاه نباشند و در صورت آگاهی آنرا تایید نکنند، اما ماهیت کار با اینترنت چنان است که فرد را در خود غرق میکند. پژوهشهای انجام شده حاکی از این است که دنیای اجتماعی در آینده دنیای منزوی باشد چرا که اینترنت با توجه به رشدی که دارد و جذابیتهای کاذبی که برای نوجوانان ایجاد میکند آنها را به خود معتاد ساخته و جانشین والدین میشود.
این روانشناس و مشاور خانواده به مزایای فضای مجازی اظهار داشت: اینکه فاصله، مانع انجام کار موسسات، همکاریها و کنفرانسها نشود به حداقل رساندن آمار بلایای فیزیکی از قبیل آتشسوزیها و زلزلهها یا سایر حوادث مخرب مانند، اعتصابها، زیرا دیگر فعالیتها در یک محوطه یا سازمان متمرکز نیستند، تأکید روز افزون بر جنبه انسانی کار، زیرا با تاکید بر مهارتهای انسانی و فکری در محیط کار غیر متمرکز کارهای فیزیکی و خدماتی به حداقل میرسد، بهبود شاخص بهره وری در مقیاس فردی، سازمانی و اجتماعی، کاهش هزینههای فضاهای اداری، زیرا انواع متنوعی از کارگران منعطف معرفی میشود، مزایای زیست محیطی، زیرا افراد کمتری در حال تردد به محل کار هستند و کیفیت و تسهیلات بیشتر برای مشتری: امکان دریافت خدمات در هر زمان.
وی برای پیشگیری و کاهش آسیبهای فضای مجازی راهکارهایی تاکید کرد: با توجه به اینکه بیشتر استفاده کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، فرهنگ سازی برای کاهش پیامدهای آن ضروری است؛ لذا اطلاع رسانی، آموزش نحوه استفاده صحیح از این فناوری میتواند مؤثر واقع شود.
این روانشناس عنوان کرد: برگزاری جلسات آموزشی از سوی مدارس امور فرهنگی در شهرستانها به منظور آشنا نمودن و اطلاع رسانی به والدین در مورد فناوریهای جدید به ویژه اینترنت و شبکههای اجتماعی مجازی وگذراندن اوقات بیشتری با فرزندان در فضای بیرون از خانه به طوری که فرزندان از نظر عاطفی، احساس خلأ نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.
شجاعی درباره جایگاه فضای مجازی در میان جوانان افزود: ارتباط از طریق فضای مجازی در سالهای اخیر جایگاه قابل توجهی در بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده است. شبکههای اجتماعی در ابعاد گوناگون زندگی افراد تأثیر گذارند، در شکل دهی به هویت نقش دارند و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جوامع هم تأثیرگذارند.
امروزه با توجه به نقشی که تا کنون در ابعاد مختلف زندگی داشته اند، نمیتوان آنها را نادیده گرفت. در حال حاضر اینترنت ابزاری مناسب براى توسعهی افکار و اندیشههای بشری به حساب می آید به شرط آن که در راه صحیح استفاده شود.
شجاعی گفت: پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و توجه والدین به رفتار فرزندان بسیار مهم میباشد و برای جلوگیری از هم پاشیدگی خانواده ها، والدین باید تا حدودی به فناوریهای روز دنیا مسلط باشند و آگاه باشند که تغییر در رفتار فرزندان به معنای ایجاد تغییر در طرز فکر آنهاست و هنگامی که بنیان فکری و شخصیت آنها به صورت ناصحیح شکل گیرد، راه نفوذ شیادان به حریم خصوصی افراد و محیط امن خانواده باز می شود.
لذا، چنانچه خانوادهها نسبت به شیوههای جدید ارتباط فرزندان خود آگاهی و شناخت کافی و لازم را داشته باشند، از انجام بسیاری از جرایم و ارتباطات پنهانی آنان جلوگیری به عمل میآید.