نسل یوزپلنگ در معرض نابودی
مدیران محیط زیست در سکوت برنامه‌ریزی می‌کنند تا در پاییز تله‌های زنده‌گیری یوزپلنگ را در پارک ملی توران نصب کنند، یکی از معدود شانس‌های تولید مثل این گربه سان از بین خواهد رفت.
مدیران محیط زیست در سکوت برنامه‌ریزی می‌کنند تا در پاییز تله‌های زنده‌گیری یوزپلنگ را در پارک ملی توران نصب کنند. بدین ترتیب، یکی از معدود شانس‌های تولید مثل این گربه سان ارزشمند در کشورمان از بین خواهد رفت و نسل این گونه، یک قدم به نابودی کامل نزدیک‌تر خواهد شد.
به گزارش میزان، طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ که فاز اول آن در تهران با شکست کامل مواجه شد پس از انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان به پارک ملی توران در استان سمنان بنا شد در این زیستگاه از سر گرفته شود.
طرحی که بار‌ها از سوی کارشناسان حیات وحش بی‌ثمر دانسته شده و مورد انتقاد قرار گرفته، اما سازمان حفاظت محیط زیست و برخی از سمن‌ها بر اجرای آن اصرار دارند.
یکی از دلایل اصلی انتقادات نسبت به اجرای طرح تکثیر در اسارت این است که برای اجرای این طرح باید دستکم یک یوزپلنگ نر از طبیعت زنده‌گیری شده و به منظور جفتگیری با ماده یوزپلنگ جوانی که از تهران به سمنان منتقل شده در محوطه‌ای فنس‌کشی‌شده اسیر شود. منتقدان، زنده‌گیری این یوزپلنگ را پایان نسل یکی از معدود یوزپلنگ‌های طبیعت و تبدیل این جانور ارزشمند و در خطر انقراض به بازیچه‌ای برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی می‌دانند.
محمدرضا کوهستانی، فعال حوزه حیات وحش در این باره گفت: طرح تکثیر در اسارت ابتدا در تهران اجرا شد که به دلیل سوء مدیریت شکست خورد و یوزپلنگ‌های اسیر در پارک پردیسان تهران تنها به ابزاری برای گرفتن عکس یادگاری با برخی افراد تبدیل شدند. حالا هم که بناست این طرح مجددا و در سمنان اجرا شود به جرات می‌توان گفت این طرح به هیچ‌وجه، نجات نسل یوزپلنگ و جلوگیری از انقراض آن را دنبال نمی‌کند.
وی با بیان اینکه طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ طرحی هزینه‌بر است گفت: متاسفانه باید بگویم اخذ بودجه‌های قابل توجه داخلی و خارجی بابت اجرای طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ، تنها دلیل اجرای طرح است و گرنه دست‌اندرکاران این طرح خود به خوبی می‌دانند که این طرح تاثیر مثبتی در روند انقراض نسل یوزپلنگ در طبیعت کشورمان ندارد.
کوهستانی عنوان کرد: طی ماه‌های گذشته، تنها یک یوزپلنگ نر حدودا ۱۰ ساله در پارک ملی توران مشاهده شده است که دست‌اندرکاران طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ بنا دارند آن را زنده‌گیری کرده و نهایتا برای جفتگیری با ایران، ماده یوزپلنگی که اخیرا از تهران به توران منتقل شده درون محوطه‌ای فنس‌کشی‌شده قرار دهند. اقدامی که هر کارشناس حیات وحشی ناموفق بودن آن را تایید می‌کند چرا که این یوزپلنگ وحشی که تمام عمر خود را در طبیعت گذرانده پس از انتقال به محوطه‌ای محصور به شدت مضطرب شده و به تنها چیزی که فکر نخواهد کرد جفتگیری است.
وی خاطرنشان کرد: اولین واکنش یوزپلنگ نر پارک ملی توران پس از انتقال به محوطه محصور، این است که به سرعت به سمت فنس‌ها دویده و خود را به آن‌ها خواهد کوبید تا آزادی را دوباره به دست آورد. این یوزپلنگ که سال‌ها خوراک خود را با شکار انتخاب کرده در اسارت، از تغذیه خودداری خواهد کرد. به علاوه در صورت قرار گرفتن در کنار یوزپلنگ ماده ممکن است به آن آسیب برساند.
این فعال محیط زیست گفت: در حالی که مدیران محیط زیست سمنان در گفتگو با رسانه‌ها اعلام کرده که اداره کل محیط زیست سمنان قصد زنده‌گیری یوزپلنگ را ندارد و این برنامه فعلا منتفی است، اطلاع دارم که در پاییز قفس‌های زنده‌گیری یوزپلنگ در پارک ملی توران نصب خواهد شد تا تنها یوزپلنگ نری که اخیرا در پارک ملی توران مشاهده شده به دام بیفتد.
این فعال محیط زیست تصریح کرد: یوزپلنگ نری که میخواهند زنده‌گیری کنند ۱۰ ساله است و نسبتا مسن محسوب می‌شود. این در حالی است که کوشکی، یوزپلنگ نری که اخیرا به سمنان منتقل شده را به دلیل مسن بودن و نداشتن قابلیت تولید مثل از برنامه تکثیر در اسارت حذف کرده‌اند. اگر بنا دارند از یوزپلنگ مسن استفاده کنند چرا زنده‌گیری؟ از کوشکی استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه به تازگی مواردی از مشاهده یوزپلنگ مادر به همراه توله‌هایش در پارک ملی توران ثبت شده گفت: با زنده‌گیری یوزپلنگ نر که به احتمال قوی، همان یوزپلنگی است که ماده یوزپلنگ را باردار کرده، یکی از معدود شانس‌های تولید مثل این گربه‌سان ارزشمند در کشورمان از بین خواهد رفت و نسل این گونه، یک قدم به نابودی کامل نزدیک‌تر خواهد شد.
کوهستانی خاطرنشان کرد: اگر در حقیقت هدف، نجات نسل یوزپلنگ باشد باید زیستگاه‌های این جانور احیا شود و حتی طعمه‌هایی، چون خرگوش در این زیستگاه‌ها رهاسازی شود.
منتقدان طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ ضمن این توضیح که شانس جفتگیری یوزپلنگ زنده‌گیری شده از طبیعت در محوطه فنس‌کشی شده بسیار اندک است تاکید دارند که به فرض محال، اگر این جفتگیری صورت گرفته و توله یوزپلنگ‌هایی متولد شوند، این توله یوزپلنگ‌ها به دلیل نداشتن تجربه زندگی در طبیعت، قابل رهاسازی نخواهند بود و به حیواناتی دست‌آموز تبدیل خواهند شد؛ بنابراین طرح تکثیر در اسارت تاثیری در احیای نسل یوزپلنگ در طبیعت نخواهد داشت. طرحی که حتی مدیران سازمان حفاظت محیط زیست هم احتمال موفقیت آن را تنها دو در صد اعلام کرده‌اند.