ضرورت ایفای مسئولیت اجتماعی توسط بنگاه‌های اقتصادی
دغدغه های اقتصادی بخش وسیعی از اقشار جامعه ما که توان مالی خود را در برابر بحرانی غیرمترقبه از دست داده‌اند، می تواند محک مهمی در اجرایی شدن مفاد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها باشد.
یک جامعه شناس با اشاره به ضرورت ایفای مسئولیت اجتماعی توسط بنگاه‌های اقتصادی گفت: سازمان‌ها از نظر اخلاقی و برای کسب مشروعیت از جامعه و افزایش توان رقابت در بازارهای مالی، در قبال همه ذی نفعان خود از جمله کارکنان، مصرف کنندگان، محیط طبیعی-انسانی پیرامون خود و البته ارباب رجوع مسئول هستند.
به گزارش ایسنا، عباس فقیه خراسانی، با بیان اینکه رشد بخش خصوصی و بازار سرمایه در ایران در روند توسعه سال های گذشته باعث شد که مجموعه ای از ضوابط اخلاقی و استانداردهای اجتماعی در درون شرکت ها برای جلب رضایت مخاطبان تدوین شود، گفت: این موضوع شاید سرآغازی برای نهادینه شدن مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها بود. مسئولیت پذیری اجتماعی، دغدغه مندی مسئولانه شرکت ها در قبال وضعیت جامعه و محیط زیست و مشارکت برای حل مشکلات مرتبط با آن هاست.
وی افزود: پیش از این تعریف مدرن، می توان در نظر داشت که ریشه‌های احساس مسئولیت نسبت به جامعه از فرهنگ نشات بگیرد؛ فرهنگی که امروزه بخش تاثیرگذاری از آن را قواعد ریشه دار در پیشینه ملی و آیینی و به سمت و سویی اخلاقی –بر مبنای تعریفی مشروعیت یافته- تشکیل می دهد.
این جامعه شناس با بیان اینکه مبانی فرهنگی بر اخلاق تجاری صاحبان سرمایه و مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها موثر است، اظهار داشت: این تاثیر بیش از آن چیزی است که قانون فی نفسه می تواند فرد یا شرکت را مکلف به رعایت اخلاق تجارت، تلاش برای ارتقای سطح کیفیت زندگی دیگران و حفظ میراث محیط زیستی کند. سازمان‌ها از نظر اخلاقی و بر مبنای فهم ضرورت کسب مشروعیت از جامعه و افزایش توان رقابت در بازارهای مالی، در قبال همه ذی نفعان خود از جمله کارکنان، مصرف کنندگان، محیط طبیعی-انسانی پیرامون خود و البته ارباب رجوع مسئول هستند چنانکه در برابر جامعه ای که به آنان فرصت و امکان تجارت را داده است و محیط زیست که میراثی برای نسل های بعد خواهد بود.
فقیه خراسانی با بیان اینکه مسئولیت‌پذیری اجتماعی در واقع شکلی از خودتنظیمی در راستای قانون، قواعد اخلاقی و استانداردهای اجتماعی است، تصریح کرد: هدف از مسئولیت‌پذیری اجتماعی، پذیرش مسئولیت در برابر جامعه و محیط زیست و افزایش اثر مثبت بر ذینفعان از طریق فعالیت‌هایی مشخص است. این فعالیت های مشخص، بر حسب نوع کارکرد یک شرکت یا یک سازمان تعریف می شود و بر مبنای آن در بخش اقتصادی می توان انتظار داشت که قسمتی از منابع مالی آن سازمان به برنامه هایی اختصاص یابد که با معیارهای دیگرخواهانه و بشر- محیط زیست دوستانه مطابقت داشته باشد.
وی عنوان کرد: برای مثال، وضعیت روزهای کرونا و دغدغه های اقتصادی بخش وسیعی از اقشار جامعه ما که توان مالی خود را در برابر بحرانی غیرمترقبه از دست داده‌اند، می تواند محک مهمی در اجرایی شدن مفاد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها باشد. با اینکه می توان ریشه های مسئولیت اجتماعی را در فرهنگ ایرانی – اسلامی یافت اما پس از حدود یک دهه از طرح این موضوع به معنای مدرن آن در ایران هنوز هم مسئولیت پذیری اجتماعی امری فراگیر نیست و چه بسا که در اولویت فعالیت بسیاری از سازمان ها و شرکت های کوچک و بزرگ قرار نگرفته باشد.
این جامعه شناس مهم‌ترین معضل پیش روی ایفای مسئولیت اجتماعی را این باور دانست که آن را نوعی هزینه اضافی برای شرکت به حساب می آورد و گفت: علاوه بر این، در بخش‌های اجتماعی و فرهنگی مسئولیت پذیری اجتماعی نیز نیاز مبرمی به بومی سازی مفاد مرتبط با آن بر مبنای پیشینه آیینی، ملی فرهنگ ما وجود دارد. از اینجاست شاید که اشاعه مسئولیت پذیری اجتماعی، نیازمند فرهنگ سازی و افزایش آگاهی های عمومی از چیستی و چرایی اهمیت آن است؛ این اصل پایدار که اگر امروز شرکت ها جامعه را نبینند، فردا در همان جامعه دیده نخواهند شد.